Цундышко: Саугъэтыр Iупхыжьыпэн фае, армырмэ бырсыр къикIын ылъэкIыщт


«Мыекъопэ Адыгэ Хасэм» ипащэ Цундышко Заурбый 

Я 2 Александр исаугъэтэу Шъачэ дагъэуцуагъэр Iуахыжьыным адыгэ бэдаушхэр къыфэджэх

Мы мафэхэм къалэу Шъачэ урысые пачъыхьагъэу я 2 Александр исаугъэт зэрэщагъэуцугъэмкIэ адыгэ бэдаушмэ яемызэгъхэм якъыхэгъэщын лъэкIуатэ. Саугъэтым игъэуцун ылъапсэу кIэщакIомэ къыхагъэщы къэралыгъо шIулъэгъуныгъэ зыхашIэм икъэгъэущыжьын. 

Адыгэ бэдаушмэ къызэрэхагъэщрэмкIэ, адыгэмэ лъэпкъгъэкIод къязышIылIагъэм исаугъэт а чIыгум ибгъэуцоныр къекIурэп ыкIи лъэпкъ шIэжьым зэрар ехыныгъ. Бэдаушыбэмэ къаIо, саугъэтыр агъэуцуным ыпэкIэ, адыгэхэу а чIыгум ижъкIэ исхэм яеплъыкIи еупчIыжьынхэ фэягъэхэу. 

Фитыныгъэ радиом игущыIэгъугъэ «Мыекъопэ Адыгэ Хасэм» ипащэу Цундышко Заурбый къыхегъэщы саугъэтыр Iупхыжьын зэрэфаер. 

Цундышко: Тырыразэп ыкIи тыгу къео. Илъэси 101 къехъоу кIогъэ заом хэкIодэгъэ тилIыжъхэм къазэрэдэхьащхыгъэхэм тыгу къызэреорэр къыхэдгъэщэу къэIоныгъэ тшIыгъэ. КъызэкIэгъэблэныгъэкIэ мыр тэлъэгъу. Саугъэтыр Iупхыжьыпэн фае, армырмэ бырсыр къикIышъущт.  

Фитыныгъэ радиом игущыIэгъугъэ бэдаушэу «Щэрджэс Конрессэу» щыIэгъэ купым ипэщагъэ игодзагъэу Дзэукъожь Заур къыхегъэщы ащ фэдэ зекIоныгъэр икIэлъыкIоу илъэс пчъагъэкIэ узэкIэIэбэжьмэ адыгэмэ къадахьыщтыгъэ политикым. 

Дзэукъожь: Я 2 Александр фагъэуцугъэ сауъэтыр дзэпащэхэу Засс, Ермолов, Лазарев афагъэуцугъэ саугъэтхэм афэдэу, Урысыем иполитикэ лъегъэкIуатэ адыгэхэр ыгъэцIыкIуным пае. Пачъыхьэныгъэ политикэу илъэс 150 узэкIэIэбэжьмэ ышIыщтыгъэр джыри лъегъэкIуатэ. Крышъ, къэсIонэу сыфай, адыгэхэм зыкъамыгъэделэжьынэу, ннепэрэ урысысые Iэшъхьэтетхэм адыгэмэ зыгорэ къафашIэнэу щэгугъхэмэ.  

Урысыем щыщ кIэлъыплъакIоу Арутюнов Сергей къызэритхыгъэмкIэ, саугъэтыр зыфэгъэхьыгъэу кIэщакIомэ къаIорэ крепостной фитыныгъэм иIухыжьынкIэ заджэхэрэр, егъашIэм ащ фэдэр Шъачэ щыIагъэп, арышъ, гурыIогъуае сыд пае Шъачэ саугъэтыр дагъэуцуагъа, еIо ащ.  

Саугъэтым икIэщакIохэм къызэраIорэмкIэ, я 2 Александр ианахь шIогъэ иныр – илъэс пчъагъэм кIогъэ заор къызэриухыжьыгъэр ары ыкIи мэкъу-мэщыныгъэр Кавказым щыригъэжьагъэу ары. 

Адыгэ бэдаушмэ зэралъытэрэмкIэ, я 2 Александр адыгэ лъэпкъгъэкIодыр зезыхьагъэхэм ащыщ Урыс-Кавказ заоу я I9 лIэшIэгъум щыIагъэм. Мы заом къыхэкIэу адыгэ лъэпкъым инахьыбэр укIыгъэ хъугъэ, бэхэр ячIыгу рафыгъэх. Ащ ыпкъ къикIэу джырэкIэ адыгэхэр зэбгырыдзыгъэхэу къэралыгъо 50 арысых миллиони7 ехъоу, къэтын зэфэшъхьафхэмкIэ. Урысыем щыпсэурэм япчъагъэ I миллионым кIахьэрэп, ахэр чIыгукIэ гощыгъэхэу мэпсэух.  

Фитыныгъэ радио, Щэрджэс Ларис