Мыекъопэ Адыгэ хасэм игъэцэкIэкIо-куп изэхэсыгъу
«Къэзэкъ куп» зыфиIорэ зэгъэфэныгъэр къэзгъэпсыщт зэхэщагъэр Адыгеим щагъэпсын гухэлъымкIэ хэкум ис цIыфхэм яемызэгъ къыхагъэщыгъ. Ащ фэдэ емызэгъыр зэрыт тхьапэу, бэдауш цIыф куп зэхэщагъэхэр зыкIэтхагъэхэр, Адыгеим иАшъэрэ Зэфэс –Хасэ идепутатхэу мы унашъом икъэштэн фэгъэзагъэхэм афырагъэхьыгъ Мыекъопэ Адыгэ Хасэм хэтхэм. Депутатхэм хэбзэгъэуцугъэмкIэ кIэух унашъор къахьынэу гъэнэфагъэ гъэпсэфыгъо уахътэм мытIысхэрэ.
Бэдауш цIыфмэ яеплъыкIэкIэ, ащ фэдэу къэзэкъхэм гъогур къагъэгъунэнэу къызытехьэхэкIэ лъэпкъ зэмызэгъыныгъэ Адыгеим къыщытэджышъущтэу. АщкIэ лажьэр депутатхэм атефэщтэу бэдаушмэ атхыгъэ фэгъэзэныгъэм итхагъ. Ахэмэ къыхагъэщы, «къэзэкъ купхэм» афэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэр тыдыкIи щыIэ адыгэхэм яшIогъэшIэгъонхэм алъэIэсы.
Емызэгъ фэгъэзэныгъэм кIэщакIо фэхъугъэ Мыекъопэ Адыгэ Хасэм ипащэу Чундышко Заурбый къыхегъэщы,
Чундышко Заурбый: Тхьапэр зытхыгъэр тэры. А хэбзэгъэуцугъэр заштэкIэ, хэкум илъ лъэпкъ зэфыщытыкIэхэр зэрэукъощтхэм тыщыгъуагъ. Бырсыр къикIыщт. Лъэшэу тштэрэп а гухэлъыр. Къэзэкъыр къытеуцонышъ, зэфэныгъэ къыгъэпсэу тетынэу зэрэщымытыр. ЗэкIэми тэшIэ анахь цIыкIым къыщегъэжьагъэу нахь иным нэс къэзэкъмэ тилъэпкъ къырашIагъэр, ар тщыгъупшэрэп.
Адыгеим ис цIыфхэм къэзэкъ купхэр гъэпсыгъэнымкIэ яеплъыкIэхэм Фитыныгъэ Радиор кIэупчIагъэ. Адыгеим ит зы къуаджэм щыщэу Милэ къыхегъэщы ащ фэдэ куп лые зэримыщыкIагъэр:
Милэ: Тэтыехэр тетых, да къэзэкъхэр къыкIытхэхьын фаехэр? Икъун тет, сыд къэзэкъыжъа къэкIощтыр? Ахэри къахэхьажьхэмэ урагъэкIожьхэнэп.
Фитыныгъэ Радиом игущыIэгъугъэ Адыгеим щыпсэурэ Руслъан елъытэ къэзэкъхэр мылъэпкъхэу ыкIи ахэр гъогум ищынэгъончъэгъэн къагъэпсыным фэгъэзагъэхэ зэрэмыхъущтхэр:
Руслъан: Ахэр гхогум тетынхэу сыфаеп. Къэзэкъ аIуи зэрэУрысыеу рахьыжьагъ. Дон, Краснодар дэрэсых, сыда Адыгеим къэзэкъ кIыдэсын фаер?
Къэзэкъ купхэр Адыгеим игъунэгъу Пшызэ шъолъырым джырэкIэ щэлажьэх. Ахэмэ гъогум ищынэгъончъагъэ къагъэпсы. Къэзэкъхэр зыхэтыщт купхэр Адыгеими щагъэпсын гухэлъыр ыпэкIи къыхалъхьэщтыгъэ. Ахэм адыгэхэри аготэу лэжьэнхэу гупшысэр зэп кIэщакIомэ къызэраIуагъэр. Ау бэдаушмэ яемызэгъ сидыгъокIи еутэкIыщтыгъэ Iофыр.
Джаущтэу 2014 илъэсым лъэпкъэгъухэм зэпхыныгъэ адыщыIэнымкIэ зыфиIорэ Iахьым изэхэсыгъо бэдауш купыбэмэ ялIыкIохэр зыдэщыIагъэхэм, пыутыгъэу яемызэгъ ахэмэ къаIогъагъ АдыгеимкIэ цIыф зэфэныгъэр къэгъэпсыгъэным сыд фэдэрэ лъэпкъ-культурэ куп-гъэпсыгъи хэлажьэ зэрэмыхъущтыр. Ащыгъум лIыкIохэр адыгэ, грек, ермэл, урыс, азербайджан, тэтэр зыфэпIощт бэдауш купхэм ацIэкIэ «къэзэкъ купхэр» гъэпсынымкIэ яемызэгъ еплъыкIэхэр къыраIолIэгъагъ.
Фитыныгъэ Радио, Щэрджэс Ларис